جهات اعجاز قرآن - فصاحت و بلاغت
الکافی عن أبی یعقوب البغدادی :قالَ ابنُ السِّکّیتِ لِأَبِی الحَسَنِ علیه السلام :
الکافى ( - به نقل از ابو یعقوب بغدادى - ) :ابن سکّیت به امام هادى علیه السلام گفت :
لِماذا بَعَثَ اللَّهُ موسَى بنَ عِمرانَ علیه السلام بِالعَصا ویَدِهِ البَیضاءِ وآلَةِ السِّحرِ؟ وبَعَثَ عیسى بِآلَةِ الطِّبِّ؟
چرا خداوند ، موسى بن عمران علیه السلام را با عصا و ید بیضا و ابزار [ابطال] جادو فرستاد ؟ و عیسى را با حربه طبابت ؟
وبَعَثَ مُحَمَّداً - صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وآلِهِ وعَلى جَمیعِ الأَنبِیاءِ - بِالکَلامِ وَالخُطَبِ؟
و محمّد - که درود خدا بر او و خاندانش و بر همه پیامبران باد - را با گفتار و سخن ؟
فَقالَ أبُو الحَسَنِ علیه السلام : إنَّ اللَّهَ لَمّا بَعَثَ موسى علیه السلام کانَ الغالِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ السِّحرَ ، فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ بِما لَم یَکُن فی وُسعِهِم مِثلُهُ ، وما أبطَلَ بِهِ سِحرَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَیهِم.
امام هادى علیه السلام فرمود : «زمانى که خداوند ، موسى علیه السلام را فرستاد ، جادوگرى در میان مردم روزگار او ، رواج داشت . از این رو، او از طرف خداوند ، چیزى براى مردم آورد که آنان ، توان انجام دادن مانند آن را نداشتند و بدان وسیله ، جادوى آنها را باطل ساخت و حجّت را بر آنان ، تمام کرد .
وإنَّ اللَّهَ بَعَثَ عیسى علیه السلام فی وَقتٍ قَد ظَهَرَت فیهِ الزَّماناتُ وَاحتاجَ النّاسُ إلَى الطِّبِّ ، فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ بِما لَم یَکُن عِندَهُم مِثلُهُ ، وبِما أحیا لَهُمُ المَوتى ، وأبرَأَ الأَکمَهَ وَالأَبرَصَ بِإِذنِ اللَّهِ ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَیهِم.
و عیسى علیه السلام را در زمانى فرستاد که فلج و زمینگیرى ، شیوع داشت و مردم ، به طبابت نیاز داشتند . از این رو، عیسى علیه السلام از نزد خداوند ، چیزى برایشان آورد که مانند آن را نداشتند ، و او به اذن خدا ، مردگان را زنده کرد و کور مادرزاد و پیس را شفا داد و بدین وسیله ، حجّت را بر آنان تمام کرد .
وإنَّ اللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً صلى اللَّه علیه و آله فی وَقتٍ کانَ الغالِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ الخُطَبَ وَالکَلامَ - وأظُنُّهُ قالَ : الشِّعرَ - فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ مِن مَواعِظِهِ وَحِکَمِهِ ما أبطَلَ بِهِ قَولَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَیهِم.
و محمّد صلى اللَّه علیه و آله را در میان مردم روزگاران فرستاد که خطابه و سخنورى (به گمانم شعر را هم فرمود) در میان مردم روزگارش رایج بود . پس ایشان از نزد خداوند ، مواعظ و حکمتهایى آورد که به وسیله آن ، گفتار ایشان را باطل ساخت و حجّت را بر آنها تمام کرد» .
الإمام الرضا علیه السلام :إنَّ اللَّهَ تَبارَکَ و تَعالى أنزَلَ هذَا القُرآنَ بِهذِهِ الحُروفِ الَّتی یَتَداوَلُها جَمیعُ العَرَبِ ،
امام رضا علیه السلام :خداوند - تبارک و تعالى - ، این قرآن را با همین [زبان و ]حروفى فرو فرستاد که همه عرب ، با آن سر و کار داشتند .
ثُمَّ قالَ :(قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنسُ وَ الْجِنُّ عَلَى أَن یَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْءَانِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا ) .
سپس فرمود :(بگو : اگر انس و جن گِرد آیند تا همانند این قرآن را بیاورند ، نمىتوانند همانند آن را بیاورند ، هر چند پشتیبان یکدیگر باشند) .
الإمام العسکری علیه السلام :فی قَولِهِ تَعالى :(الم * ذَ لِکَ الْکِتَبُ)
امام عسکرى علیه السلام ( - در باره این سخن خداوند متعال : ) :
أی: یا مُحَمَّدُ ، هذَا الکِتابُ الَّذی أنزَلناهُ عَلَیکَ هُوَ الحُروفُ المُقَطَّعَةُ الَّتی مِنها : «ألِفٌ ، لامٌ ، میمٌ» و هُوَ بِلُغَتِکُم وحُروفِ هِجائِکُم ، فَأْتوا بِمِثلِهِ إن کُنتُم صادِقینَ ، واستَعینوا عَلى ذلِکَ بِسائِرِ شُهَدائِکُم.
یعنى : اى محمّد ! این کتابى که بر تو فرو فرستادیم ، مجموعهاى از حروف بُریده است که از جمله آنهاست :(الف . لام . میم) ، و این قرآن ، به زبان شما و با الفباى شماست . پس اگر راست مىگویید ، شما هم مانند آن را بیاورید و در این راه ، از دیگر حاضرانتان نیز کمک بگیرید .
این متن از مجموعه کتاب های شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث نوشته آیت الله محمدی ری شهری برداشت شده است.
