بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ
بهنام خداوند بخشندهی مهربان
عَبَسَ وَ تَوَلّىٰ
چهره درهم کشید و روی گردانید.*
اَن جاءَهُ الاَعمىٰ
از این که نابینایی به سراغ او آمده بود.
وَ ما یُدریکَ لَعَلَّه و یَزَّکّىٰ
و تو چه میدانی شاید او (به خاطر آنچه میشنود) راه پاکی و تقوا در پیش بگیرد.
اَو یَذَّکَّرُ فَتَنفَعَهُ الذِّکرىٰ
یا پند بگیرد و این تذکر به حالش مفید باشد.
اَمّا مَنِ استَغنىٰ
اما آن کس که خود را بینیاز میپندارد.
فَاَنتَ لَه و تَصَدّىٰ
تو به او توجه میکنی.
وَ ما عَلَیکَ اَلّا یَزَّکّىٰ
با این که اگر پاک نگردد، تو مسئولیتی نداری.
وَ اَمّا مَن جاءَکَ یَسعىٰ
امّا آن کسی که شتابان به سوی تو آمد.
وَ هُوَ یَخشىٰ
در حالی که (از خدا) میترسید.
فَاَنتَ عَنهُ تَلَهّىٰ
پس تو از او غافل میشوی.
کَلّا
هرگز چنین نیست که آنها میپندارند. ،
اِنَّها تَذکِرَةٌ
این قرآن تذکر و یادآوری است
فَمَن شاءَ ذَکَرَه و
هر کس بخواهد از آن پند میگیرد.
فى صُحُفٍ مُکَرَّمَةٍ
(آیات قرآن) در دفترهایی بسیار ارزشمند جای دارد.
مَرفوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ
(دفترهایی) بلند مرتبه و پاکیزه (به دور از عیب و دروغ).
بِاَیدى سَفَرَةٍ
با دست فرستادگان و فرشتگانی به سوی پیامبر فرستاده شده -
کِرامٍ بَرَرَةٍ
که بزرگوار و نیکوکار هستند.
قُتِلَ الاِنسانُ ما اَکفَرَه و
مرگ بر انسان (کافر) که چه ناسپاس است.
مِن اَىِّ شَىءٍ خَلَقَه و
(خداوند) او را از چه چیزی آفریده است؟
مِن نُطفَةٍ خَلَقَه و فَقَدَّرَه و
او را از نطفهای خلق کرد و سپس به اندازهی مناسب او را آفرید.
ثُمَّ السَّبیلَ یَسَّرَه و
سپس راه ایمان و اطاعت از خدا را برایش آسان ساخت.
ثُمَّ اَماتَه و فَاَقبَرَه و
سپس جان او را گرفت و در قبر واردش نمود.
ثُمَّ اِذا شاءَ اَنشَرَه و
سپس هرگاه بخواهد او را زنده میکند.
کَلّا
چنین نیست که انسان میپندارد.
لَمّا یَقضِ ما اَمَرَه و
او هنوز آنچه را خدا فرمان داده اطاعت نکرده است.
فَلیَنظُرِ الاِنسانُ اِلىٰ طَعامِهى
انسان باید در غذایش دقت کند (و به مراحل تهیهی غذا توجه نماید)،
اَنّا صَبَبنَا الماءَ صَبًّا
که ما از آسمان، آب (باران) فراوان فرستادیم،
ثُمَّ شَقَقنَا الاَرضَ شَقًّا
و زمین را به خوبی شکافتیم (و برای کشاورزی آماده کردیم)،
فَاَنبَتنا فیها حَبًّا
و دانههای گیاهان را در آن رویاندیم،
وَ عِنَبًا وَ قَضبًا
و انگور و سبزی.
وَ زَیتونًا وَ نَخلًا
و زیتون و درخت خرما.
وَ حَدائِقَ غُلبًا
و باغهای پردرخت.
وَ فاکِهَةً وَ اَبًّا
و انواع میوه و همچنین علف را رویاندیم؛
مَتاعًا لَکُم وَ لِاَنعامِکُم
تا شما و چهارپایانتان از این نعمتها استفاده کنید.
فَاِذا جاءَتِ الصّاخَّةُ
هنگامی که آن صدای ترسناک (قیامت) بیاید.
یَومَ یَفِرُّ المَرءُ مِن اَخیهِ
روزی که انسان از برادرش فرار میکند.
وَ اُمِّهى وَ اَبیهِ
و از مادر و پدرش.
وَ صاحِبَتِهى وَ بَنیهِ
و از همسر و فرزندانش.
لِکُلِّ امرِئٍ مِنهُم یَومَئِذٍ شَأنٌ یُغنیهِ
هر کدام از آنها در روز قیامت چنان گرفتار اعمال و کارهای خودش میباشد که حتی به فکر اعضای خانواده خود نیست.
وُجوهٌ یَومَئِذٍ مُسفِرَةٌ
در روز قیامت چهرهی بعضی از مردم نورانی است.
ضاحِکَةٌ مُستَبشِرَةٌ
خوشحال و خندان هستند (زیرا در دنیا مؤمن بودهاند و در نتیجه به بهشت میروند).
وَ وُجوهٌ یَومَئِذٍ عَلَیها غَبَرَةٌ
ولی چهرهی گروهی دیگر غمگین و افسرده است،
تَرهَقُها قَتَرَةٌ
و سیاهی و تیرگی آنها را فرامیگیرد.
اُولٰئِکَ هُمُ الکَفَرَةُ الفَجَرَةُ
آنها همان کافران و گناهکاران هستند (که شکر نعمتهای خدا را به جا نمیآوردند و در نتیجه به جهنم میروند).