آبرومندى و بى‌آبرویى در آخرت:
براساس آیاتى دیگر، زندگى انسان در حیات پس از مرگ که بازتاب اعمال وى در این جهان است نیز با آبرومندى و بى‌آبرویى همراه است. صریح‌ترین و روشن‌ترین آیه در این زمینه،
آیه 106 و 107 آل‌عمران/3
«یومَ تَبیَضُّ وُجوهٌ و تَسودُّ وُجوهٌ فأمَّا الَّذین اسودَّت وُجوهُهم أکَفَرتُم بَعدَ إیمـنِکم فَذوقوا العَذابَ بِما کُنتم تَکفُرون و أمّا الَّذینَ ابیَضَّت وُجوهُهم فَفِى رَحمَةِ‌اللّهِ هُم فیها خـلِدونَ
= روزى که چهره‌هایى سپید و چهره‌هایى سیاه شود؛ امّا روسیاهان [به آنان گویند]آیا پس از ایمان آوردنتان کافر شُدید؟! پس به سزاى آن‌که کفر مى ورزیدید، [این]عذاب را بچشید؛ امّا آنان که روى‌هایشان سپید شود، در مهر و بخشایش خدایند [و] در آن جاویدانند».
است که از وجود دو گروه روسفید و روسیاه در روز بازپسین خبر مى‌دهد:
روسفیدان در آیه، به مؤمنان تفسیر شده است:
«یَومَ لایُخزِى اللّهُ النبىَّ والَّذین ءامَنوا»
(تحریم/66،8)
امّا روسیاهان، بر اساس ظاهر آیه، آنانند که پس از ایمان آوردن، کافر شدند. مفسران، در تطبیق روسیاهان وجوه دیگرى را بیان داشته‌اند: منافقان، همه کافران، آن دسته از اهل کتاب که پس از شناخت پیامبر(صلى الله علیه وآله)به وى ایمان نیاوردند، مرتدان و خوارج، تفسیرهایى است که در این باره ابراز شده است.
بنابر نقلى ازحضرت‌على(علیه السلام)مقصود، بدعت گذارانند.
به ظاهر آیه بر همه موارد قابل تطبیق است.
در آیه 60 و 61 زمر/39
«و‌یَومَ القیـمةِ تَرى الّذینَ کَذّبوا عَلَى اللّهِ وُجوهُهم مُسودَّةٌ ... و یُنجِى اللّهُ الّذینَ اتّقوا بِمَفازَتِهِم
= و روز قیامت، کسانى را که بر خدا دروغ بسته‌اند، روسیاه مى‌بینى ... و خدا کسانى را که تقوا پیشه کرده‌اند، به [پاس]کارهایى که مایه رستگارى‌شان بوده، مى‌رهاند».
نیز کسانى که بر خداوند دروغ ببندند، روسیاه شناسانده شده‌اند و در مقابل آنان، از پرواپیشگان یاد شده که از روسیاهى مبرّایند:
«ناکِسوا رُءوسِهم» ،
تعبیر دیگرى است که خوارى و سرافکندگى مجرمان را در آخرت، در پیش‌گاه خداوند بیان مى‌کند:
«ولَو تَرَى إذِ المُجرِمونَ ناکِسوا رُءوسِهم عِندَ ربِّهم
= و اى کاش مى‌دیدى هنگامى که مجرمان سرهاشان را پیش پروردگارشان به زیر افکنده‌اند!»
(سجده/32،12)
در آیه 192 آل‌عمران/ 3
«رَبَّنا إِنّکَ مَن تُدخِلِ النّارَ فَقَد أَخزَیتَه
= پروردگارا! هر که را تو به آتش در آورى، به راستى خوار و رسوایش کرده‌اى»
از قول اولى الالباب چنین آمده است:
و در ادامه، درخواست آنان این چنین بیان شده است:
آیه194
«رَبَّنا و ءَاتِنا مَا وَعدتّنا على رُسلِک و لا تُخزِنا یَوم القیـمة
= پروردگارا! و آن چه را به وسیله فرستادگانت به ما وعده دادى، به ما ارزانى دار و ما را در روز رستاخیز خوار و رسوامگردان».
این مطالب برگرفته از کتاب دائره المعارف قرآن کریم جلد اول میباشد.
