آب‌میوه
این عنوان، براساس برخى روایات و گفته‌هاى مفسّران،
از «شَرابِک» (بقره/2، 259)،
«أعصِرُ خَمراً» (یوسف/12، 36)،
«وَفِیه یَعصِرون» (یوسف/12، 49) و
«تَتَّخِذُونَ مِنهُ سَکَراً» (نحل/16، 67)
استفاده شده است.
آب میوه در داستان عُزَیر:
خداوند، عُزَیر(علیه السلام)را صد سال میراند؛ سپس او را زنده کرد و فرمود:
«فَانظُر إلى طَعامِک وَ شَرابِکَ لَم‌یَتَسَنَّه ...
= به خوراک و نوشیدنى خود بنگر [که طعم ورنگ آن]تغییر نکرده است...».
(بقره/2، 259)
برخى از مفسّران «شَرابِک» را با استناد به روایات، به آب میوه تفسیر کرده‌اند و آن را آب انگور مى‌دانند؛ ولى در این که آیا آب میوه را با خود به آن‌جا آورد یا از میوه‌هاى قریه ویران شده‌اى که از آن عبور مى‌کرد، تهیه کرد،اختلاف است.
تغییر نیافتن آب میوه «لَم‌یَتَسنَّه» در این مدّت طولانى، امرى خارق‌العاده است.
آب میوه در داستان یوسف:
یوسف(علیه السلام) در تعبیر خواب عزیز مصر مى‌گوید:
«...عامٌ فیه یُغاثُ الناسُ وَ فیِه یَعصِرُونَ
=[سپس از پى آن]، سالى [بیاید]که در آن براى مردم باران مى‌بارد [= گیاهان مى‌روید یا مردم از تنگى و سختى مى‌رهند]و در آن، [میوه، انگور، زیتون و...]مى‌فشرند».
(یوسف/12، 49)
برخى، با استناد به کلام ابن عبّاس و مجاهد و قتاده، مقصود از«یَعصِرُون» را فشردن میوه، و‌دانه‌هاى روغنى دانسته‌اند که مصریان، پس از چهارده سال سختى، از آن بهره‌مند شدند.
هم‌بند یوسف در زندان براساس
آیه 36 یوسف/ 12
به او گفت:
«إِنِّى أَرَنى أعصِرُ خَمراً
= من خویشتن را [در خواب]دیدم که [انگور براى]شراب مى‌فشارم».
برخى مقصود از «أعصِر خَمراً» را گرفتن آب انگور مى‌دانند و از این که به فشردنِ خمر تعبیر شده، چند پاسخ داده‌اند:
الف. عرب، در صورت روشنى و مشتبه نشدن معنا، اشیا (انگور) را به رسم آن‌چه به آن دگرگون مى‌شود، (خمر) نام مى‌نهد؛
ب. عربِ عمان و غسّان،عنب را خمر مى‌نامند؛ پس «أعصِرُ خَمراً» به معناى «أعصِرُ عِنباً» است.
آب میوه از آیات الهى:
«وَ مِن ثَمرتِ النَّخِیلِ وَالأَعنبِ تَتَّخِذونَ مِنه سَکَراً وَ رِزقاً حَسَناً إنَّ فِى ذلِکَ لأیَةً لِقَوم یَعقلونَ
= و از میوه درختان خرما و انگور، باده مستى‌بخش وخوراکى نیکوبراى خود مى‌گیرید. به طور قطع در این[ها]براى مردمى که مى‌اندیشند، نشانه‌اى است.»
(نحل/16،67)
مصطفوى مى‌گوید: سَکَر، اعم از مسکر و غیر مسکر (آب میوه) است. سَکَر بر وزن حَسَن، دگرگون شده چیزى برخلاف جریان طبیعى است؛ مانند شراب و آب میوه که از انگور و خرما به دست مى‌آید.
ابوالفتوح رازى مى‌گوید: مراد از روزى نیکو (رزق حسن) سرکه، دوشاب، خرما، مویز و چیزهاى حلال است که از خرما و انگور گرفته مى‌شود.
این مطالب برگرفته از کتاب دائره المعارف قرآن کریم جلد اول میباشد.
