نام های قرآن بخش سیزدهم

نور ، نور مُبین (روشنگر)

قَدْ جَاءَکُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَ کِتَبٌ مُّبِینٌ   (المائدة: ۱۵) 

قطعاً از جانب خدا براى شما، نورى و کتابى روشنگر آمده است

وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِى أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ  (الأعراف: ۱۵۷)

و از نورى که با او فرو فرستاده شد ، پیروى کردند . آنان ، همان رستگاران اند

فََامِنُواْ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِى أَنزَلْنَا وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ  (التغابن: ۸)

پس به خدا و فرستاده او و نورى که فرو فرستادیم ، ایمان آورید ، و خدا ، به آنچه میکنید ، آگاه است

یَأَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَکُم بُرْهَنٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُورًا مُّبِینًا  (النساء: ۱۷۴ )

اى مردم ! در حقیقت ، براى شما از جانب پروردگارتان ، برهانى آمده است و ما نورى روشنگر به سوى شما فرو فرستادیم

مَا کُنتَ تَدْرِى مَا الْکِتَبُ وَ لَا الْإِیمَنُ وَ لَکِن جَعَلْنَهُ نُورًا نَّهْدِى بِهِ مَن نَّشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا  (الشورى: ۵۲ )

تو نه میدانستى کتاب چیست و نه ایمان [کدام است؟] ؛ ولى آن را نورى گردانیدیم که به هر کس از بندگان خود که بخواهیم، به وسیله آن ، راه را می‏نماییم

حدیث‏

رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله :القُرآنُ هُوَ النّورُ المُبینُ ، وَالذِّکرُ الحَکیمُ ، وَالصِّراطُ المُستَقیمُ

پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :قرآن ، نور روشنگر ، یاد استوار و راه راست است .

عنه صلى اللَّه علیه و آله :الحَمدُ للَّهِ‏ِ ، أحمَدُهُ وأستَعینُهُ وأستَغفِرُهُ وأستَهدیهِ ، واُؤمِنُ بِهِ ولا أکفُرُهُ ، واُعادی مَن یَکفُرُهُ ، وأشهَدُ أن لا إلهَ إلَّا اللَّهُ وَحدَهُ لا شَریکَ لَهُ ، وأشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ورَسولُهُ ، أرسَلَهُ بِالهُدى‏ وَالنّورِ وَالمَوعِظَةِ عَلى‏ فَترَةٍ مِنَ الرُّسُلِ ، وقِلَّةٍ مِنَ العِلمِ ، وضَلالَةٍ مِنَ النّاسِ ، وَانقِطاعٍ مِنَ الزَّمانِ ، ودُنُوٍّ مِنَ السّاعَةِ ، وقُربٍ مِنَ الأَجَلِ .

پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :سپاس ، خداى راست . او را مى‏ستایم و از او یارى میطلبم و از او آمرزش مى‏خواهم و راه‏نمایى مى‏جویم . به او ایمان دارم و کفر نمی ورزم ، و با هر که به او کفر ورزد ، دشمنى مى‏نمایم . گواهى مى‏دهم که معبودى جز خداى یگانه و بى‏انباز نیست . گواهى میدهم که محمّد ، بنده و فرستاده اوست . او را با هدایتگرى و نور و اندرز فرستاد ، در زمانى که مدّت‏ها مى‏گذشت و پیامبرى نیامده بود ، و مردم ، در [ نادانى و ]گم‏راهى به سر میبردند ، و این پاره از زمان، گسسته و قیامت ، نزدیک شده و مهلت، سر آمده بود .

الإمام علیّ علیه السلام :أشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ورَسولُهُ ، المُقَرُّ فی خَیرِ مُستَقَرٍّ ، المُتَناسَخُ مِن أکارِمِ الأَصلابِ ومُطَهَّراتِ الأَرحامِ ، المُخرَجُ مِن أکرَمِ المَعادِنِ مَحتِداً ، وأفضَلِ المَنابِتِ مَنبِتاً ، مِن أمنَعِ ذِروَةٍ وأعَزِّ أرومَةٍ ، مِنَ الشَّجَرَةِ الَّتی صاغَ اللَّهُ مِنها أنبِیاءَهُ وَانتَجَبَ مِنها اُمَناءَهُ ، الطَّیِّبَةِ العودِ ، المُعتَدِلَةِ العَمودِ ، الباسِقَةِ الفُروعِ ، النّاضِرَةِ الغُصونِ ، الیانِعَةِ الثِّمارِ ، الکَریمَةِ الحَشا ، فی کَرَمٍ غُرِسَت ، وفی حَرَمٍ اُنبِتَت ، وفیهِ تَشَعَّبَت وأثمَرَت وعَزَّت وَامتَنَعَت ، فَسَمَت بِهِ وشَمَخَت ، حَتّى‏ أکرَمَهُ اللَّهُ عزّ وجلّ بِالرّوحِ الأَمینِ ، وَالنّورِ المُبینِ ، وَالکِتابِ المُستَبینِ .

امام على علیه السلام :گواهى مى‏دهم که محمّد ، بنده و فرستاده اوست . در بهترین قرارگاه ، نهاده شده بود و از گرامى‏ترین پشت‏ها و رحِم‏هاى پاک گشته ، به یکدیگر منتقل مى‏شد و از شریف‏ترین نژاد و برترین رستنگاه ، بیرون آورده شد ؛ از بلندترین قلّه و نیرومندترین ریشه ؛ از درختى که خداوند ، پیامبرانش را از آن بر آورْد و امانتداران [وحى ]خود را از آن برگزید ؛ [درختى با] چوبى پاک و معطّر ، تنه‏اى راست ، شاخه‏هایى خرّم ، میوه‏هایى رسیده و آکنده از بزرگوارى ؛ [ درختى که ]در بزرگوارى، غَرْس شد و در حرم ، رویید و در همان جا، شاخسار بر آورْد و به بار نشست و نیرو گرفت و تنومند شد ، و بلندى یافت و سر به فلک کشید ، تا آن که خداوند عزّ وجلّ او را با [ فرستادن ]روح الأمین و [ نزول‏] نور مبین و کتاب روشن ، مفتخر ساخت .

عنه علیه السلام ( فی بِعثَةِ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه علیه و آله - ) : أرسَلَهُ عَلى‏ حینِ فَترَةٍ مِنَ الرُّسُلِ ، وطولِ هَجعَةٍ مِنَ الاُمَمِ ، وَانتِقاضٍ مِنَ المُبرَمِ ، فَجاءَهُم بِتَصدیقِ الَّذی بَینَ یَدَیهِ ، وَالنّورِ المُقتَدى‏ بِهِ ، ذلِکَ القُرآنُ فَاستَنطِقوهُ .

امام على علیه السلام ( - در باره بعثت پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله - ) : خداوند ، او را در زمانى فرستاد که مدّت‏ها پیامبرى نیامده بود و مردمان ، در خوابى دراز ، فرو رفته بودند و رشته تافته و در هم تنیده‏[ى دین و احکام الهى‏] ، از هم گسیخته بود . در چنین هنگامى ، کتابى را براى آنان آورد که آنچه [یعنى تورات و انجیل‏] را که پیش از او آمده بود، تصدیق مى‏کرد و نورى سزاوارِ پیروى بود . آن [کتاب و نور] ، قرآن است . پس ، از آن بخواهید تا سخن بگوید .

عنه علیه السلام ( فی بِعثَةِ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه علیه و آله - ) : اِبتَعَثَهُ بِالنّورِ المُضی‏ءِ ، وَالبُرهانِ الجَلِیِّ ، وَالمِنهاجِ البادی ، وَالکِتابِ الهادی .

امام على علیه السلام ( - در باره بعثت پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله - ) : او را با نورى تابناک و برهانى آشکار و راهى پیدا و کتابى راه‏نما فرستاد.

عنه علیه السلام :أشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ورَسولُهُ ، أرسَلَهُ بِالنّورِ السّاطِعِ وَالضِّیاءِ المُنیرِ.

امام على علیه السلام :گواهى میدهم که محمّد ، بنده و فرستاده اوست . او را با نورى درخشان و پرتوى تابان فرستاد .

عنه علیه السلام ( فی بَیانِ مَوضِعِهِ مِن رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه علیه و آله - ) : لَقَد کانَ یُجاوِرُ فی کُلِّ سَنَةٍ بِحِراءَ فَأَراهُ ولا یَراهُ غَیری ، ولَم یَجمَع بَیتٌ واحِدٌ یَومَئِذٍ فِی الإِسلامِ غَیرَ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه علیه و آله وخَدیجَةَ وأنَا ثالِثُهُما ، أرى‏ نورَ الوَحیِ وَالرِّسالَةِ ، وأشُمُّ ریحَ النُّبُوَّةِ.

امام على علیه السلام ( - در بیان جایگاه خود نسبت به پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله - ) :

هر سال در کوه حرا اقامت میگُزید ، و من ، او را می‏دیدم [و ملاقات میکردم ]و کسى جز من ، او را نمیدید [و ملاقات نمیکرد] . آن روزها، [اهل ]هیچ خانه‏اى به اسلام در نیامده بود ، مگر پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله و خدیجه ، و من ، سومینِ آنها بودم . نور وحى و رسالت را مى‏دیدم و رایحه نبوّت را میبوییدم.

الإمام الحسن علیه السلام :إنَّ هذَا القُرآنَ فیهِ مَصابیحُ النّورِ وشِفاءُ الصّدورِ ، فَلیَجلُ جالٍ بَصَرَهُ ، وَلیُلحِمِ الصِّفَةَ فِکرَهُ ، فَإِنَّ التَّفَکُّرَ حَیاةُ قَلبِ البَصیرِ ، کَما یَمشِی المُستَنیرُ فِی الظُّلُماتِ بِالنّورِ.

امام حسن علیه السلام :به راستى که در این قرآن ، چراغ‏هاى روشنایى و شفاى سینه‏ هاست . پس جلا دهنده ، باید که به نور آن ، [دیده دل خویش را] جلا دهد و اندیشه ‏اش را در اوصاف آن ، به درنگ وا دارد ؛چرا که اندیشیدن [در قرآن‏] ، مایه حیات دلِ شخص بینش‏وَر است ، همچنان که آدمى در تاریکیها ، با کمک نور، راه خود را میپیماید .

این متن از مجموعه کتاب های شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث نوشته آیت الله محمدی ری شهری برداشت شده است.