هُدى (رهنمون)
ذَ لِکَ الْکِتَبُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ (البقرة: ۲)
این است کتابى که در [حقّانیت] آن ، هیچ تردیدى نیست ، و براى پرهیزگاران ، راهنماست.
فَقَدْ جَاءَکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدىً وَرَحْمَةٌ (الأنعام: ۱۵۷ )
اینک حجّتى از جانب پروردگارتان براى شما آمده ، و رهنمون و رحمتى.
هَذَا بَصَائِرُ مِن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ( الأعراف: ۲۰۳ )
این [ قرآن]، بینشهایى از جانب پروردگار شماست و براى مردمى که ایمان میآورند ، رهنمون و رحمتى است.
تِلْکَ ءَایَتُ الْکِتَبِ الْحَکِیمِ * هُدًى وَ رَحْمَةً لِّلْمُحْسِنِینَ (لقمان: ۲ - ۳ )
اینهاست آیات کتاب حکمت آموز. رهنمون و رحمتى است براى نیکوکاران.
هَذَا هُدًى وَ الَّذِینَ کَفَرُوا بَِایَتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِّن رِّجْزٍ أَلِیمٌ (الجاثیة: ۱۱ )
این [کتاب] رهنمونى است ، و کسانى که آیات پروردگارشان را انکار کردند ، برایشان عذابى دردناک از پلیدى است.
وَلَقَدْ جِئْنَهُم بِکِتَبٍ فَصَّلْنَهُ عَلَى عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ (الأعراف: ۵۲ )
در حقیقت ، ما براى آنان ، کتابى آوردیم که آن را از روى دانش ، روشن و شیوا ساختهایم ، و براى گروهى که ایمان مىآورند، رهنمون و رحمتى است.
حدیث
رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله :القُرآنُ هُدىً مِنَ الضَّلالَةِ ، وتِبیانٌ مِنَ العَمى ، وَاستِقالَةٌ۷مِنَ العَثرَةِ ، ونورٌ مِنَ الظُّلمَةِ ، وضِیاءٌ مِنَ الأَحداثِ ، وعِصمَةٌ مِنَ الهَلَکَةِ ، ورُشدٌ مِنَ الغَوایَةِ ، وبَیانٌ مِنَ الفِتَنِ ، وبَلاغٌ مِنَ الدُّنیا إلَى الآخِرَةِ
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :قرآن ، در گمراهىها ، راهنماست و دلهاى کور را بینا مىسازد و از لغزشها جلوگیرى مىکند و روشنایىبخش تاریکىهاست و در پیشامدها، پرتوافشانى مىکند و از نابودى ، نگه مىدارد و از کجروى ، به راه مىآورد و در فتنهها، راهگشاست و از دنیا به [سعادت] آخرت میرساند.
عنه صلى اللَّه علیه و آله :إنَّ هذَا القُرآنَ هُوَ النّورُ المُبینُ... ومَن آثَرَهُ عَلى ما سِواهُ ، هَداهُ اللَّهُ ، ومَن طَلَبَ الهُدى فی غَیرهِ ، اَضَلَّهُ اللَّهُ ومَن جَعَلَهُ شِعارَهُ ودِثارَهُ ، اَسعَدَهُ اللَّهُ وَمَن جَعَلَهُ إمامَهُ الَّذی یَقتَدی بِهِ ومُعَوَّلَهُ الَّذی یَنتَهی إلَیهِ ، أدّاهُ اللَّهُ إلى جَنّاتِ النَّعیمِ وَالعَیشِ السَّلیمِ
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :به راستى که این قرآن، نورى روشنگر است . ... هر کس آن را بر دیگر چیزها مقدّم کند ، خداوند ، راهنمایی اش میکند و هر کس از غیر آن ره جوید ، خداوند ، گمراهش میگذارد و هر کس آن را همه چیزِ خود کند ، خداوند ، خوشبختش مىکند و هر کس آن را فرا پیش خود بدارد و در پىِ آن روان شود و در رسیدن به مقصد خویش، آن را تکیهگاه خود قرار دهد ، خداوند ، او را به باغهاى پُرنعمت و زندگىِ خوش و بىگزند میرساند.
عنه صلى اللَّه علیه و آله :اُوصیکُم بِتَقوَى اللَّهِ عزّ وجلّ وَالقُرآنِ ، فَإِنَّهُ نورُ الظُّلمَةِ وهُدَى النَّهارِ ، فَاتلوهُ عَلى ما کانَ مِن جَهدٍ وفاقَةٍ
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :شما را به پروا کردن از خداوند عزّ وجلّ و [تمسّک به] قرآن، سفارش مىکنم ؛ چرا که قرآن ، در تاریکى ، نور است و در روز ، راهنما . پس آن را - اگر چه در حال رنج و فقر باشید - ، بخوانید.
الإمام علیّ علیه السلام :إنَّ القُرآنَ حَقٌّ ونورٌ وهُدىً ورَحمَةٌ وشِفاءٌ لِلمُؤمِنینَ.
امام على علیه السلام :به راستى که قرآن ، حقیقت است و روشنایى و رهنمون و رحمت و شفا براى مؤمنان .
عنه علیه السلام :أنزَلَ عَلَیهِ الکِتابَ نوراً لا تُطفَأُ مَصابیحُهُ... وعِزّاً لِمَن تَوَلّاهُ ، وسِلماً لِمَن دَخَلَهُ ، وهُدىً لِمَنِ ائتَمَّ بِهِ ، وعُذراً لِمَنِ انتَحَلَهُ، وبُرهاناً لِمَن تَکَلَّمَ بِهِ
امام على علیه السلام :[ خداوند،] کتاب (قرآن) را بر او فرو فرستاد ، چونان نورى که چراغهایش، خاموشى نمیگیرد ... . براى هر که از آن پیروى کند ، [ مایه ]عزّت است و براى هر که به آن وارد شود، [ مایه] سلامت است و براى هر که آن را پیشواى خویش گیرد ، راهنماست و براى هر که خود را به آن نسبت دهد ، عذر [ و حجّت ]است و براى هر که بِدان سخن گوید ، برهان است.
این متن از مجموعه کتاب های شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث نوشته آیت الله محمدی ری شهری برداشت شده است.