بیانٌ للناس (روشنى براى مردم)
هَذَا بَیَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِینَ (آل عمران: ۱۳۸)
این [قرآن] براى عموم مردم ، روشنى است و هدایت و اندرزى است براى پرهیزگاران
حدیث
رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله :إذَا التَبَسَت۶عَلَیکُمُ الفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فَعَلَیکُم بِالقُرآنِ... وهُوَ کِتابٌ فیهِ تَفصیلٌ وبَیانٌ وتَحصیلٌ ، وهُوَ الفَصلُ لَیسَ بِالهَزلِ
پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله :هر گاه فتنه ها ، همچون پارههاى شب تار ، شما را در میان گرفتند، به قرآن ، چنگ در زنید ... ؛ زیرا کتابى است که در آن ، تفصیل (بیان جزئیات) و روشنگرى و تحصیل [حقایق] است ، و قاطع [ و جدّى ]است و شوخى نیست .
الإمام علیّ علیه السلام :اِنتَفِعوا بِبَیانِ اللَّهِ ، وَاتَّعِظوا بِمَواعِظِ اللَّهِ ، وَاقبَلوا نَصیحَةَ اللَّهِ ، فَإِنَّ اللَّهَ قَد أعذَرَ إلَیکُم بِالجَلِیَّةِ ، وَاتَّخَذَ عَلَیکُمُ الحُجَّةَ ، وبَیَّنَ لَکُم مَحابَّهُ مِنَ الأَعمالِ ومَکارِهَهُ مِنها ، لِتَتَّبِعوا هذِهِ وتَجتَنِبوا هذِهِ.
امام على علیه السلام :از بیان (روشنگر) خدا ، بهرهمند شوید و از پندهاى خدا ، پند گیرید و نصیحت [و راهنمایى] خدا را بپذیرید ؛ چرا که خداوند با دلایل آشکار ، بهانه ها را از دست شما گرفته و حجّت را بر شما تمام کرده و کارهایى را که خوشایند و ناخوشایند اوست ، برایتان بیان نموده است تا از آنها (امور خوشایند) پیروى کنید و از اینها (امور ناخوشایند) دورى نمایید
الإمام الصادق علیه السلام ( مِن خُطبَةٍ یَذکُرُ فیها حالَ النَّبِیِّ صلى اللَّه علیه و آله - ) : أنزَلَ اللَّهُ إلَیهِ الکِتابَ فیهِ البَیانُ وَالتِّبیانُ(قُرْءَانًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِى عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ) قَد بَیَّنَهُ لِلنّاسِ ، ونَهَجَهُ بِعِلمٍ قَد فَصَّلَهُ ودینٍ قَد أوضَحَهُ ، وفَرائِضَ قَد أوجَبَها ، وحُدودٍ حَدَّها لِلنّاسِ و بَیَّنَها ، واُمورٍ قَد کَشَفَها لِخَلقِهِ وأعلَنَها ، فیها دَلالَةٌ إلَى النَّجاةِ ومَعالِمُ تَدعو إلى هُداهُ.
امام صادق علیه السلام ( - در سخنانى که در آن از احوال پیامبر صلى اللَّه علیه و آله یاد میکند - ) : خداوند ، به سوى او قرآن را فرو فرستاد که در آن ، بیان و روشنگرى است؛(قرآنى عربى ، بى هیچ کژى . باشد که پروا پیشه کنند). آن [قرآن ]را براى مردم ، بیان فرمود و آن را با دانشى که تفصیل داد و دینى که آشکار ساخت و فرائضى (واجباتى) که بر آنان واجب نمود ، و احکامى که براى مردم ، وضع و [جزئیات ]آنها را بیان کرد ، و امورى که براى آفریدگانش ، آشکار و هویدا ساخت ، توضیح داد ؛ امورى که در آنها راهنمایى به سوى رهایى است و نشانههایى که به راه خدا میخوانند .
بیّنه (دلیل روشن)
أَوْ تَقُولُواْ لَوْ أَنَّا أُنزِلَ عَلَیْنَا الْکِتَبُ لَکُنَّا أَهْدَى مِنْهُمْ فَقَدْ جَاءَکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدىً وَرَحْمَةٌ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کَذَّبَ بَِایَتِ اللَّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا (الأنعام: ۱۵۷)
تا نگویید : «اگر کتاب بر ما نازل میشد ، قطعاً از آنان ، هدایت یافته تر بودیم» . اینک ، دلیلى روشن از جانب پروردگارتان براى شما آمد ، و رهنمود و رحمتى است . پس کیست ستمکارتر از آن کس که آیات خدا را دروغ بپندارد و از آنها روى بگرداند؟!
مُبین (روشنگر)
یَأَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَکُم بُرْهَنٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُورًا مُّبِینًا (النساء: ۱۷۴)
اى مردم ! در حقیقت ، از جانب پروردگارتان براى شما برهانى آمده است و ما به سوى شما ، نورى روشنگر ، فرو فرستادیم
إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ وَقُرْءَانٌ مُّبِینٌ (یس: ۶۹)
این [سخن] ، جز اندرزى و قرآنى روشنگر نیست
تِلْکَ ءَایَتُ الْکِتَبِ وَ قُرْءَانٍ مُّبِینٍ (الحِجر: ۱)
این است آیات کتاب [آسمانى] و قرآنى روشنگر
طس تِلْکَ ءَایَتُ الْقُرْءَانِ وَ کِتَابٍ مُّبِینٍ (النمل: ۱)
طا . سین ! این است آیات قرآن و کتابى روشنگر
قَدْ جَاءَکُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَ کِتَبٌ مُّبِینٌ (المائدة: ۱۵)
قطعاً از جانب خدا ، براى شما ، نورى و کتابى روشنگر آمده است
تِلْکَ ءَایَتُ الْکِتَبِ الْمُبِینِ (یوسف: ۱ ، الشعراء: ۲ ، القصص: ۲)
این است آیات کتابِ روشنگر
و الْکِتَبِ الْمُبِینِ (الزخرف : ۲ ، الدخان : ۲)
سوگند به کتاب روشنگر!
این متن از مجموعه کتاب های شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث نوشته آیت الله محمدی ری شهری برداشت شده است.
