ه-اسرار آفرینش کوهها
قرآن
وَ أَلْقَى فِى الْأَرْضِ رَوَ سِىَ در زمین ، کوه هاى استوارى افکنده است
أَن تَمِیدَبِکُمْ تا [ مبادا زمین ] شما را بجنبانَد،
وَ بَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ (لقمان : ۱۰) و در آن ، از هر گونه جنبندهاى ، پراکنده گردانیده است
وَ أَلْقَى فِى الْأَرْضِ رَوَسِىَ أَن تَمِیدَ بِکُمْ و در زمین ، کوههایى استوار افکنْد تا شما را نجنبانَد،
وَ أَنْهَرًا وَ سُبُلاً لَّعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ (النحل : ۱۵) و رودها و راههایى [ قرار داد ] تا شما ، راه خود را پیدا کنید
وَ جَعَلْنَا فِیهَا رَوَ سِىَ شَمِخَتٍ و در آن (زمین) ، کوههاى بلندى قرار دادیم
وَ أَسْقَیْنَکُم مَّاءً فُرَاتًا (المرسلات : ۲۷) و آبى شیرین به شما نوشانیدیم
أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَدًا آیا زمین را گهواره اى نگردانیدیم؟
* وَ الْجِبَالَ أَوْتَادًا (النبأ : ۶ و ۷) و کوهها را [ چون ] میخهایى [ نگذاشتیم] ؟
حدیث
الإمام علیّ علیه السلام : امام على علیه السلام:
أنشَأَ الأَرضَ فَأَمسَکَها مِن غَیرِ اشتِغالٍ ،
زمین را ساخت و آن را [در جا و مَدار خود ، ]نگه داشت ،بى هیچ اشتغالى [به آن]،
و أرساها عَلى غَیرِ قَرارٍ ، و آن را استوار بداشت ؛ امّا نه بر قرارگاهى،
و أقامَها بِغَیرِ قَوائِمَ ، و بر پا نگاه داشت ،بى هیچ پایهاى،
و رَفَعَها بِغَیرِ دَعائِمَ ، و آن را بى هیچ ستون و تکیه گاهى،افراشت
و حَصَّنَها مِنَ الأَوَدِ وَالاِعوِجاجِ ، و آن را از کجى و انحراف ، مصون داشت
و مَنَعَها مِنَ التَّهافُتِ وَالاِنفِراجِ ، و از فرو افتادن و شکافتن آن ، جلوگیرى نمود
أرسى أوتادَها ، و میخهایش (کوهها) را محکم ساخت
و ضَرَبَ أسدادَها . و سدها [و موانع] آن را بر پا کرد.
عنه علیه السلام ( فی عَجیبِ صَنعَةِ الکَونِ - ) :
امام على علیه السلام ( - در باره شگفت انگیزى پیدایش عالم - ) :
جَبَلَ جَلامیدَها ونُشوزَ مُتونِها وأطوادِها ، و صخرهها و تپّه هاى بلند و کوههاى زمین را آفرید
فَأَرساها فی مَراسیها ،و ألزَمَها قَراراتِها ، و آنها را در قرارگاهها و جایگاههاى خود ، استوار بداشت .
فَمَضَت رُؤوسُها فِی الهَواءِ ، پس قلّه هاى آنها در هوا قرار گرفت
ورَسَت اُصولُها فِی الماءِ ، و ریشه هایشان در آب فرو رفت
فَأَنهَدَ جِبالَها عَن سُهولِها ، و کوههاى آن را از پستى ها و دشتهایش ، برآمده ساخت
وأساخَ قَواعِدَها فی مُتونِ أقطارِها ومَواضِعِ أنصابِها ،
و ریشه هاى آنها را در دلِ زمینهاى پیرامونشان و جاهایى که برقرارند، فرو بُرد.
فَأَشهَقَ قِلالَها ، ستیغهاى آنها را به سوى آسمان ، بَر کشید
وأطالَ أنشازَها ، و نوک آنها را دراز گردانید .
و جَعَلَها لِلأَرضِ عِماداً ، آنها را تکیه گاه زمین ، قرار داد
و أرَّزَها فیها أوتاداً ، و میخ سان ، آنها را در زمین کوبید .
فَسَکَنَت عَلى حَرَکَتِها مِن أن تَمیدَ بِأَهلِها
پس زمین ، از تکان و لرزش ، آرام گرفت ، از این که ساکنان خود را بلرزانَد ،
أو تَسیخَ بِحَملِها أو تَزولَ عَن مَواضِعِها .
یا بار خود را در دلِ خویش ، فرو بَرَد، یا از جاى خود ، حرکت کند .
عنه علیه السلام : امام على علیه السلام:
فَطَرَ الخَلائِقَ بِقُدرَتِهِ ، [خداوند ،] آفریدگان را به قدرت خویش آفرید
و نَشَرَ الرِّیاحَ بِرَحمَتِهِ ، و بادها را به [لطف و ]رحمت خود ، به حرکت در آورد
و وَتَّدَ بِالصُّخورِ مَیَدانَ أرضِهِ و جنبش زمین خود را به وسیله کوهها ، میخکوب [و آرام] کرد.
این متن از مجموعه کتاب های شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث نوشته آیت الله محمدی ری شهری برداشت شده است.
