حکمت ، حکیم (فرزانه)
وَاذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَمَآ أَنزَلَ عَلَیْکُم مِّنَ الْکِتَبِ وَالْحِکْمَةِ یَعِظُکُم بِهِ (البقرة : ۲۳۱)
و نعمت خدا را بر خود به یاد آورید و [بخصوص] آیات و حکمتى را که براى شما نازل کرده است و به [وسیله] آن شما را اندرز مى دهد.
حِکْمَةُ بَلِغَةٌ فَمَا تُغْنِ النُّذُرُ (القمر: ۵ )
حکمت رسا[ ى حق، این بود]؛ لیکن هشدارها سودى نداشتند.
بُشرى (مژدگانى) ، بشیر (مژده دهنده)
طس تِلْکَ ءَایَتُ الْقُرْءَانِ وَ کِتَابٍ مُّبِینٍ * هُدًى وَ بُشْرَى لِلْمُؤْمِنِینَ (النمل: ۱ و ۲)
طا . سین ! اینها آیات قرآن و کتابى روشن است . رهنمون و مژدگانى براى مؤمنان است
وَهَذَا کِتَبٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِیًّا لِّیُنذِرَ الَّذِینَ ظَلَمُواْ وَ بُشْرَى لِلْمُحْسِنِینَ (الأحقاف: ۱۲)
و این [قرآن] ، کتابى است به زبان عربى که تصدیق کننده[ى تورات ]است ، تا به کسانى که ستم کردهاند ، هشدار دهد و براى نیکوکاران ، مژدگانى باشد
هُدى (رهنمون)
ذَ لِکَ الْکِتَبُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ (البقرة: ۲)
این است کتابى که در [حقّانیت] آن ، هیچ تردیدى نیست ، و براى پرهیزگاران ، راهنماست.
فَقَدْ جَاءَکُم بَیِّنَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَهُدىً وَرَحْمَةٌ (الأنعام: ۱۵۷ )
اینک حجّتى از جانب پروردگارتان براى شما آمده ، و رهنمون و رحمتى.
هَذَا بَصَائِرُ مِن رَّبِّکُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ( الأعراف: ۲۰۳ )
این [ قرآن]، بینشهایى از جانب پروردگار شماست و براى مردمى که ایمان میآورند ، رهنمون و رحمتى است.
نور ، نور مُبین (روشنگر)
قَدْ جَاءَکُم مِّنَ اللَّهِ نُورٌ وَ کِتَبٌ مُّبِینٌ (المائدة: ۱۵)
قطعاً از جانب خدا براى شما، نورى و کتابى روشنگر آمده است
وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِى أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (الأعراف: ۱۵۷)
و از نورى که با او فرو فرستاده شد ، پیروى کردند . آنان ، همان رستگاران اند
فََامِنُواْ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِى أَنزَلْنَا وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (التغابن: ۸)
پس به خدا و فرستاده او و نورى که فرو فرستادیم ، ایمان آورید ، و خدا ، به آنچه میکنید ، آگاه است
آیات (نشانه ها)
وَ لَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَیْکَ ءَایَتٍ بَیِّنَتٍ وَ مَا یَکْفُرُ بِهَا إِلَّا الْفَسِقُونَ (البقرة: ۹۹)
و همانا بر تو آیاتى روشن ، فرو فرستادیم و جز فاسقان ، کسى آنها را انکار نمیکند
رَّسُولًا یَتْلُواْ عَلَیْکُمْ ءَایَتِ اللَّهِ مُبَیِّنَتٍ لِّیُخْرِجَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ مِنَ الظُّلُمَتِ إِلَى النُّورِ (الطلاق : ۱۱)
فرستاده اى که آیات روشن خدا را بر شما میخوانَد تا کسانى را که ایمان مىآورند و کردار شایسته انجام میدهند، از تاریکیها به سوى روشنایى بیرون برد
بیانٌ للناس (روشنى براى مردم)
هَذَا بَیَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِینَ (آل عمران: ۱۳۸)
این [قرآن] براى عموم مردم ، روشنى است و هدایت و اندرزى است براى پرهیزگاران
حدیث
تنزیل (فرو فرستاده)
تَنزِیلُ الْکِتَبِ لَا رَیْبَ فِیهِ مِن رَّبِّ الْعَلَمِینَ (السجدة: ۲)
فرو فرستادن این کتاب - که هیچ شکّى در آن نیست - ، از سوى پروردگار جهانیان است
تَنزِیلُ الْکِتَبِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ (غافر: ۲)
فرو فرستادن این کتاب ، از جانب خداى شکست ناپذیر داناست
حدیث (سخن) ، احسن الحدیث (خوشترین سخن) ، اصدق الحدیث (راستترین سخن)
قرآن
تَنزِیلٌ مِّن رَّبِّ الْعَلَمِینَ * أَفَبِهَذَا الْحَدِیثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ (الواقعة: ۸۰ و ۸۱)
فرود آمده از سوى پروردگار جهانیان است . پس آیا شما این سخن (قرآن) را سبُک [و سُست ]میگیرید؟
فَذَرْنِى وَ مَن یُکَذِّبُ بِهَذَا الْحَدِیثِ سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُونَ (القلم: ۴۴)
پس مرا با کسى که این سخن را دروغ میشمارد ، وا گذار . اندک اندک ، آنان را به گونه اى که در نیابند، [گریبان] خواهیم گرفت.
قول (گفتار) ، قول فصل (حرف آخر)
قرآن
وَ لَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ (القصص: ۵۱ )
و به راستى ، این گفتار را براى آنان ، پى در پى و به هم پیوسته ، فرو فرستادیم . امید که یادآور شوند.
إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ (الطارق: ۱۳)
در حقیقت ، آن (قرآن) ، گفتارى جداساز [و نهایى] است.
عروة الوثقى (محکمترین دستاویز)
لَا إِکْرَاهَ فِى الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَىِّ فَمَن یَکْفُرْ بِالطَّغُوتِ وَیُؤْمِن بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (البقرة: ۲۵۶)
در دین ، هیچ اجبارى نیست و راه از بیراهه ، به خوبى آشکار [ و جدا] شده است . پس هر که به طاغوت (بت) ، کفر بورزد و به خدا ایمان آوَرَد ، قطعاً به محکمترین دستاویز - که آن را گسستى نیست - ، چنگ زده است ، و البتّه خداوند ، شنواى داناست.
وَمَن یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَىاللَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌفَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىوَ إِلَىاللَّهِعَقِبَةُ الْأُمُورِ (لقمان:۲۲)
و هر کس ، خود را - در حالى که نیکوکار باشد - تسلیم خدا کند ، قطعاً به محکمترین دستاویز، چنگ در زده است و فرجام کارها به سوى خداست.
